FR NL
Commune-Gemeente > Formaliteiten > Verkiezingen in België

Alle regels om te gaan stemmen

Wilt u stemmen in België? In België geldt er stemplicht, maar er zijn wel bepaalde voorwaarden. Er zijn vijf verschillende soorten verkiezingen in dit kleine land waarvoor u kan gaan stemmen. Stemmen is belangrijk om deel te kunnen nemen aan de democratie en om de juiste partijen en mensen te laten regeren. In dit artikel bespreken we welke verkiezingen dit zijn, hoe vaak ze voorkomen en wat u moet doen om te kunnen gaan stemmen.

Verkiezingen in België

Soorten verkiezingen in België

In België zijn er vijf verschillende soorten verkiezingen die om de zoveel jaar voorkomen:

  • Europese verkiezingen: deze vinden om de 5 jaar plaats en de inwoners van de EU kunnen stemmen op een kandidaat van hun lidstaat.
  • Federale verkiezingen: deze vinden om de 5 jaar plaats en Belgen kunnen stemmen op de kandidaten die tot de kieskring van hun gemeente horen.
  • Verkiezingen voor het Vlaams Parlement: ze vinden om de 5 jaar plaats en alle Vlamingen met de Belgische nationaliteit moeten hier stemmen.
  • Provinciale verkiezingen: ze worden om de 6 jaar gehouden en hebben dezelfde stemverplichting als de Vlaamse verkiezingen.
  • Gemeentelijke verkiezingen: ook deze worden om de 6 jaar georganiseerd en volgen dezelfde regels als de provinciale verkiezingen.

Wie mag er stemmen

In België geldt er een stemplicht. Dat wil zeggen dat u verplicht bent om te gaan stemmen bij Vlaamse, federale of Europese verkiezingen. Voor lokale verkiezingen in Vlaanderen geldt er een stemrecht, dus dan bent u niet verplicht. In Brussel en Wallonië is stemmen voor de gemeenteraadsverkiezingen nog steeds verplicht.

Voor wie deze verplichting precies is, hangt af van volgende voorwaarden:

  • • U moet de Belgische nationaliteit hebben
  • • U moet meerderjarig zijn (18 jaar)
  • • U moet in België wonen en ingeschreven zijn

Registratie om te gaan stemmen

Bent u ingeschreven in het Belgische bevolkingsregister? Dan hoeft u zich niet extra te registreren of aan te melden om te kunnen gaan stemmen. U wordt automatisch op de kieslijst geplaatst en zal een uitnodiging ontvangen wanneer één van de vijf verkiezingen op de agenda staat.

Zoals eerder vermeld, bent u verplicht om te gaan stemmen in België. Gaat u niet, dan kan u een boete krijgen. Als u echter geen stem wilt uitbrengen, dan kan u gewoon blanco stemmen.

Wie niet de Belgische nationaliteit heeft, maar wel in België woont en wil gaan stemmen, kan dit aanvragen voor de Europese verkiezingen en gemeenteraadsverkiezingen. U kan hiervoor een formulier invullen dat u kan aanvragen bij de gemeente waarin u ingeschreven staat. Let wel: eens u op de kieslijst staat, bent u ook verplicht om iedere verkiezing te gaan stemmen.

Hoe verloopt het stemmen?

Nadat u een uitnodiging krijgt, gaat u naar het stemlokaal in uw gemeente. Soms gebeurt het stemmen via een computer, soms via een formulier en een rood potlood. Dit hangt af van gemeente tot gemeente.

Er zijn verschillende opties om een stem uit te brengen:

  • • U kan kiezen voor een of meerdere naamstemmen. Dan kiest u voor de kandidaten die u het liefst in de raad ziet zetelen.
  • • U kan kiezen voor een lijststem. Hiermee geeft u aan dat u het eens bent met de volgorde die door de partij wordt voorgesteld.
  • • Stemt u op meerdere kandidaten van verschillende partijen of vinkt u meerdere partijen aan, dan is uw stem ongeldig.

Blanco stemmen is ook mogelijk, maar dan geeft u uiteraard de keuze aan de rest van de kiezers die het misschien niet helemaal eens zijn met uw visie.

Wat als u niet kan gaan stemmen?

Belgen die verblijven in het buitenland en daar zijn ingeschreven in een Belgische consulaire beroepspost, zijn ook verplicht om te stemmen. Indien u niet gaat stemmen, kan u hiervoor een boete krijgen.

Kan u om een andere reden niet gaan stemmen? Dan kan u een schriftelijke volmacht verlenen aan iemand anders. Zorg wel dat u een duidelijke reden en attest heeft waarom u niet kan komen. Denk hiervoor aan een doktersbriefje, attest van de werkgever, etc.

Stemmen in België

In België geldt dus voor de meeste verkiezingen de stemplicht, maar voor alle verkiezingen is er een stemrecht vanaf 18 jaar en onder enkele andere voorwaarden die we hierboven hebben genoemd. U krijgt automatisch een uitnodiging wanneer het tijd is om naar de stembus te trekken.

Stemmen in België